227 no.lu emir ne demek?

227 No.lu Emir veya bilinen adıyla Geri adım yok! (Rusça: Ни шагу назад!; Ni shagu nazad!), devam eden Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Halk Savunma Komiseri olarak görev yapan Josef Stalin tarafından 28 Temmuz 1942 tarihinde verilen emirdir. Emiri konu alan Geri adım yok! sloganı 1942 yazında Sovyet basınının ana sloganı haline geldi.12 Emir her bir cephedeki ön hatların en tehlikeli bölümlerine gönderilen bir ila üç ceza taburu oluşturması gerektiği yazılıydı.3 1942'den 1945'e kadar toplam 422.700 Kızıl Ordu personeli, sivil veya mahkemelerde verilen hükümler nedeniyle ceza taburlarına sevk edildi.4 Emirde ayrıca her taburun arkada "panik yaratanları ve korkakları" vuracak birimler oluşturması gerektiğini belirtti.5 Bu birimler ilk üç ayda 1000 civarında ceza taburu askeri vurdu ve toplamda yaklaşık 24 bin kişi ceza taburlarına yollandı. 1942 yılının Ekim ayına kadar bu işleyiş sürdü.6

Nazilerce sarılan Kızıl Ordu'nun moralini düzeltmek ve yurtseverliği vurgulamak amacıyla çıkartılan bu emir genel anlamda komutanlarca yanlış yerlere sapan birlikleri hedef haline getirdi ve komutanlar tarafından tutarlı bir şekilde uygulanamadı. 29 Ekim 1944'te, Stalin'in 349 no'lu emrin önündeki değişen durumdan ötürü bu emirde yer alan talimatlar kaldırıldı.78

Etkileri

Emir sonucunda teslim olan herkesin ettiği yemini bozduğunu ve askerlikten firar etmesi nedeniyle vatana ihanet suçu işlediğini ifade edildi. Sovyet generali Georgiy Jukov Leningrad Kuşatması'nın devam ettiği sırada 28 Eylül 1941 tarihinde kendisine bağlı birliklere "düşmana teslim olanların ailelerinin vurulacağını ve esaretten döndükten sonra bu askerlerin idam edileceğine" dair 4976 No.lu gizli emri gönderdi.9 Josef Stalin 7 Kasım 1941'de Ekim Devrimi'nin 24. yıldönümü vesilesiyle bir radyo yayınında "Sovyet savaş esirleri yok, sadece hainler" var" ifadesini kullandı.10 Sovyetler Birliği Mareşali Aleksandr Vasilevski emri "yurtsever ve duygusal içeriği nedeniyle savaş yıllarının en güçlü belgelerinden biri" olarak tanımladı.11

Hiçbir komutanın emir almadan geri çekilme hakkı yoktu. Bunu yapan herkes, ilgili kıdem seviyesindeki bir askeri mahkemede çeşitli soruşturmalara maruz kaldı.

Her cephede bir ila üç arasında ceza taburu oluşturması gerektiğini talimat veren 227 No.lu Emir sonucunda 800 civarında orta dereceli komutan ve yüksek rütbeli komutan disiplin suçlarından yargılandı. Ceza taburları, ön hatların en tehlikeli bölgelerine gönderildi.12 Her cephe, özel birimler ve astsubay için ceza taburları oluşturmak zorunda kaldı. 1942’nin sonunda ceza taburlarında görev yapan 24.993 asker vardı, bu sayı 1943’te 177,694’e yükseldi. 1944 ve 1945'te sırasıyla 143.457 ve 81.766 asker olarak azaldı. Askeri mahkemelerde mahkûm olan Kızıl Ordu çalışanlarının toplam sayısı 994.300'dü ve 422.700'ü ceza taburlarına, 436.600'ü hapis cezasına çarptırıldı. Bulunamayan ve askeri bölgelerden firar eden kişi sayısı ise 212.400 olarak kayıtlara geçti.13

Emirde ayrıca, her ordunun "panik yaratanları ve korkakları" vurması amacıyla engelleyici birlikler (Rusça: аградительный отряд; zagraditelny otryad) oluşturulması gerektiğini de belirtildi. Her iki önlem de Nazilerin kışın geri çekilmeleri sırasında başarılı bir savaş stratejisi şeklinde kullanıldı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Orijinal kaynak: 227 no.lu emir. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. Sellas, Anthony (1992). The Value of Human Life in Soviet Warfare, New York: Routledge.

Kategoriler